Nadenken: het hoe of het wat van uw koivijver
Welke stijl kiest u?
Natuurlijk moet u in de eerste plaats kiezen welk vijvertype u graag wilt, en in welke stijl u de vijver wilt uitvoeren. Helaas blijkt dit voor veel toekomstige koibezitters een te groot obstakel. Men heeft bij verschillende bedrijven koi gezien, die meestal in gewone rechttoe rechtaan bassins zitten. En natuurlijk is alle aandacht gegaan naar de prachtige kleuren en tekeningen van de vissen,en is er nauwelijks gelet op de omgeving. De eerste vraag die u uzelf dient te stellen, is: Past zo'n tankvormige vijver in mijn tuin, of is het beter om een vorm te kiezen die wat minder strak is en wat sierlijker lijnen heeft?
De vraag voor welke stijl u kiest, is waarschijnlijk erg moeilijk te beantwoorden, maar het is wel een zeer belangrijke vraag. Voordat u een keuze maakt, moet u zich afvragen hoe de vijver in uw tuin zal passen. Wanneer alle bouwwerkzaamheden achter de rug zijn, zal de vijver ongetwijfeldde blikvanger van uw tuin zijn. Probeer zoveel mogelijk aspecten in ogenschouw te nemen en lees eerst eens flink wat boeken en tijdschriften over tuinen en tuinarchitectuur voordat u de stijl van uw vijver kiest. Door dit voorwerk krijgt u wellicht nieuwe ideeën die uw eventuele eerdere plannen kunnen verrijken.
Kies materialen die harmoniëren of juist contrasteren met bestaande elementen in uw tuin,zoals rotspartijen,muurtjes of paadjes.Vergeet daarbij niet dat sommige subtiele tuinelementen bijzonder lastig en kostbaar in aanleg kunnen zijn, en bovendien moeilijk in onderhoud. Probeer het ontwerp van de vijver met bijbehoren zo eenvoudig mogelijk te houden – zoals ze in Japan zeggen:`eenvoud is prachtig'.
Wanneer u er alleen maar op uit bent om een aantal siervissen te houden om er zelf naar te kijken, dan is het klinische 'gat-in-degrond'-vijvertype buitengewoon geschikt voor u. Nu u toch nog aan het nadenken bent: sta eens stil bij de gevoelens van de toekomstige vijverbewoners. Zullen de koi zich thuis voelen in de vijver, als ze uur na uur rondzwemmen in glashelder water,zonder enig andere vorm van leven, zonder bescherming tegen de zon, zonder mogelijkheid even uit te rusten in de schaduw van een waterlelieblad of even rond te zwemmen tussen irisstelen en andere oeverplanten? Voordat u een uiteindelijke keuze maakt, moet u dit scenario eens afzetten tegen de natuurlijke habitat van de karper-familie, waartoe de koi behoort. Het karper-paradijs is een modderige, flink beplante vijver waarin ze naar hartenlust kunnen wroeten om wat sappige stukjes plant op te sporen, of wat schaaldieren of insecten, die in zo'n omgeving in groten getale voorkomen!
Het spreekt vanzelf dat zo'n 'natuurlijke' vijver voor de hobbyist buitengewoon onpraktisch is, maar een halfstrakke, beplante vijver met helder water is dan tenminste een gulden middenweg: het is leuk om naar te kijken, en het is prettig voor de koi.Veel mensen denken dat koi en planten niet goed samengaan. Het mag dan wel waar zijn dat koi zeer doeltreffende plantenvandalen zijn en in hun nooit aflatende speurtocht naar voedsel in staat zijn goed gewortelde planten geheel te ontwrichten, maar koi en planten kunnen in een goedgeorganiseerde koivijver goed naast elkaar bestaan, vooropgezet dat planten op een juiste manier in potten worden geplaatst die bestand zijn tegen de koi.vorm ambieert, zult u een alternatieve constructiemethode moeten kiezen. Probeer in ieder geval geen vijver te ontwerpen die een te moeilijke vorm heeft. Een vijver met buitengewoon onregelmatige oevers ziet er misschien wel prachtig en natuurlijk uit, maar de kans bestaat dat er problemen ontstaan met zogeheten 'dood' water, waar vuil zich in ophoopt,waardoor anaërobe bacteriën een kans krijgen en ziektekiemen zich kunnen ontwikkelen. Een dergelijke stagnatie van water kan heel gemakkelijk optreden bij een vijver van onregelmatige vorm; het water uit het filtersysteem mengt zich dan niet voldoende met het water in de vijver. Ook zal dit vijvertype lastiger te onderhouden zijn. Bovendien, en dit is een belangrijk punt, kan het moeilijk zijn de koi te vangen – bijvoorbeeld als een ziek exem
plaar behandeld moet worden.
Het is verbazingwekkend dat de meeste vijverontwerpers, zelfs bij grotere vijvers, geen eilandje in hun ontwerp bedenken. Wanneer het eiland op de juiste manier is aangelegd, kan het een anderszins gewone vijver juist áf maken, vooral wanneer er ook nog een mooi bruggetje wordt aangelegd. Met een beetje meer denkwerk en heel weinig extra loodgieterswerk is het zelfs mogelijk om een kleine rotsvijver aan te leggen waarin water via een waterval terugstroomt naar de vijver. Een eilandje moet net uit het midden van de vijver worden aangelegd, zodat er een soort stroomversnelling in het water ontstaat; koi zijn daar dol op. Natuurlijk moet u ervoor zorgen dat er geen gedeelten met stilstaand water in de vijver ontstaan.
Wat is de beste vorm?
Wanneer u gekozen heeft voor een bepaalde stijl voor uw vijver, is de volgende vraag: Welke vorm krijgt de vijver? Bij deze vraag hangt natuurlijk veel af van de beschikbare ruimte en van de omgeving die de achtergrond voor de vijver gaat vormen. Daarbij komt nog dat de keuze van het bouwmateriaal ook deels de vorm bepaalt. Als u kiest voor vijverfolie, wordt de vijver vierkant, rechthoekig, ovaal of rond. Een vierkante of rechthoekige vorm kan ook kant en klaar geleverd worden, wat als voordeel heeft dat er geen lelijke plooien ontstaan die veel vuil vasthouden, een euvel waar folievijvers nogal eens aan lijden.
Als u een vijver met een wat afwijkende.
Oppervlakte van de vijver
Wanneer u wilt berekenen hoe groot de oppervlakte van de vijver moet worden, kunt u de volgende gulden regel toepassen: wat de vorm van de vijver ook mag zijn, probeer altijd een zo groot mogelijk oppervlak voor de vijver te creëren.Zo krijgt u namelijk een maximaal raakvlak van lucht en water, wat gunstig is voor de zuurstofopname. En zuurstof is de bron van leven in ieder aqua-ecosysteem. Vergelijk bij wijze van voorbeeld twee vijvers met ieder een oppervlak van 10m2, de ene vijver is 2 meter diep, de andere 1 meter. De eerste vijver bevat twee keer zoveel water als de tweede.Toch wordt er bij beide vijvers evenveel zuurstof via het wateroppervlak uit de lucht opgenomen. De grootte van het wateroppervlak is daarom van buitengewoon groot belang. Het heeft geen zin het aantal kubieke meters water te vergroten zonder de grootte van het wateroppervlak daarbij aan te passen. (Houd dit in gedachten wanneer u onderstaand verhaal over diepte doorneemt.)
Diepte van de vijver
Er bestaan veel verschillende opvattingen over de ideale diepte die een koivijver moet hebben.De meeste van deze opvattingen zijn gebaseerd op empirische redenaties. Er zijn koibezitters geweest die fantastische resultaten behaalden met een vijver die slechts 1 meter diep was. Dit zijn uitzonderingen die de regel bevestigen; vaak speelden klimatologische omstandigheden en gewoon geluk hierbij ook een rol. De meeste koiliefhebbers hebben een vijver die 2 meter diep is, of in sommige gevallen zelfs 3 meter.Een diepe vijver is ongetwijfeld van groot belang voor de koi; het geeft de vissen veel zwemruimte, en de beweging die de vissen zo krijgen, is van positieve invloed op de groei. Maar hoe diep is diep? Over het algemeen kunt u 1,5 meter aanhouden als de minimale diepte en 2,4 meter als de maximale diepte van de koivijver. (Als er door het klimaat bij u geen temperatuur beneden 5°C voorkomt, is zo'n diepe vijver niet van essentieel belang.) Een diepte tussen de 1,5 en 2 meter is waarschijnlijk in de meeste gevallen een acceptabel compromis. Een diepere vijver is alleen maar moeilijker aan te leggen, en wanneer de vijver klaar is, kan de diepte problemen opleveren op het gebied van onderhoud en het vangen van de vissen.
Wanneer u nog moet beslissen hoe diep de vijver wordt, is het belangrijk met temperatuurverschillen rekening te houden. Koi worden erg onrustig van snelle temperatuurwisselingen in het water. Hoe dieper uw vijver is (in verhouding tot de oppervlakte), hoe
minder gauw er temperatuurverschillen zullen optreden. Vergeet niet dat zelfs in een warm klimaat de temperatuur 's nachts heel sterk kan afnemen,waardoor ondiepe vijvers enorm kunnen afkoelen. De volgende dag kan de temperatuur weer ontzettend oplopen. Koi zouden niet mogen worden blootgesteld aan schommelingen die groter zijn dan 1 tot 3°C per etmaal. Hoe groter de watermassa is, hoe langzamer het water de warmte aan de omliggende grond afgeeft. Het is wel zo dat het warmteverlies groter is naarmate het wateroppervlak groter is. De afkoelingsfactor van een vijver van 1 meter diep is dus twee keer zo groot als een vijver die 2 meter diep is, zelfs al zit er in beide vijvers evenveel water. Bij een diepte van 1,5 meter of meer spelen temperatuurverschillen geen rol meer, ongeacht de omringende luchttemperatuur. Wanneer het buiten warm wordt, zal de temperatuur in een diepe vijver slechts langzaam stijgen en levert dit geen problemen voor de vissen op. Het tegenovergestelde gebeurt wanneer het koud wordt; ook hier levert dat geen problemen op.
In extreem diep water, zoals men bij natuurlijke meren wel tegenkomt, kan zich een verschijnsel voordoen dat bekendstaat als thermocline.Dit is het niveau waaronder geen temperatuurwisselingen meer plaatsvinden, wat de omringende luchttemperatuur ook mag zijn. In wat mindere mate treedt dit verschijnsel ook op in de koivijver; dieper naar de bodem toe worden de temperatuurschommelingen steeds miniemer. (De uitzondering op deze regel treedt op in de situatie waarbij in de vijver de onderste laag water wordt weggepompt naar de filters; hierdoor wordt de temperatuur aan het oppervlak op den duur gelijk aan die van de onderste waterlagen.) U kunt zich de invloed van de omgevingstemperatuur op de vijver eenvoudig voorstellen door de vijver te beschouwen als een gigantische warmteaccumulator, die onder invloeden van buitenaf langzaam warmte opneemt en afstaat.
Ondiepe vijvers vormen niet alleen een instabiele omgeving wat temperatuur betreft, maar kunnen ook de veiligheid van de koi aantasten; in een ondiepe vijver kunnen koi niet ontsnappen aan een potentieel gevaar. Hoe vaak gebeurt het niet dat nerveuze koi in kleine ondiepe vijvers door het water schieten en zichzelf daardoor soms zelfs verwonden. Ondiepe vijvers, vooral vijvers die omzoomd zijn door richels, bieden een prima voedingsplaats voor de grootste vijand van de koi — de reiger. Probeer tijdens het ontwerpen van de vijver niet uitnodigend te zijn voor reigers en andere roofvogels.
Net als de meeste dieren hebben ook koi beweging nodig om hun spierspanning op peil te houden en om in conditie te blijven. Dit doen ze door verticaal in de vijver tezwemmen, niet horizontaal.Wanneer koi beperkt worden in het verticaal zwemmen, worden ze dik, en dat is goed te zien bij koi die voor langere tijd in ondiepe vijvers hebben gezeten. Ook de hogere waterdruk die op grotere diepte bestaat,speelt een belangrijke rol in het op peil houden van de conditie.
Vervolg van deze pagina: De beste plaatsing voor de vijver