Decoupeerzaag kopen: types en modellen
Keuze bij de aankoop van een decoupeerzaag
Een decoupeerzaag is, simpel gezegd, een elektromotor op een voetplaat (zool). Het apparaat rust met de voetplaat op het te zagen materiaal. Een stevig smal zaagje dat eronder uitsteekt en in een spleet van de voetplaat op en neer beweegt, doet het zaagwerk.
De machine kan ten opzichte van de voetplaat worden gekanteld, zodat de hoek tussen de voetplaat en het zaagje kan worden ingesteld tussen 45 en 90°. Daardoor zijn ook schuine kanten te zagen, bijvoorbeeld voor verstekwerk. Zaag altijd eerst een stukje afvalhout op proef, om na te gaan of de hoek juist is ingesteld. Desondanks blijkt de hoek over de zaagsnede flink te kunnen verlopen, omdat het zaagblad flexibel is.
Een decoupeerzaagje zaagt bij de opgaande slag, waardoor de rafeligste kant aan de bovenkant van het hout komt te zitten. U kunt dus het beste de kant die het gaafst moet blijven, aan de onderkant houden. Door bij geplastificeerd materiaal tevoren met een scherp hobbymes een inkerving langs(!) de zaaglijn te maken, kan de zaagsnede gaver worden. Bij sommige decoupeerzagen kan de voetplaat naar voren of achteren worden versteld of omgedraaid, zodat het zaagblad in een smallere zaagopening terechtkomt; dit dient om het hout aan weerszijden van het zaagblad tegen te houden als de zaag omhoog beweegt, om het uitsplinteren van het hout te verminderen. Bij sommige decoupeerzagen zit echter een los aan te brengen antisplinterhulpstukje, dat ook wel apart te koop is. Deze antisplintermogelijkheden werken meestal alleen bij loodrecht op het hout zagen. Ook op de zaagsnede een strook plakband aanbrengen beperkt uitsplinteren.
Opties van een decoupeerzaag
Er zijn decoupeerzagen met één zaagsnelheid en machines met meer snelheden. De eerstgenoemde zijn goedkoper, maar hebben minder mogelijkheden, zelfs bij alleen hout zagen. Bij een zachte houtsoort gebruikt u een lagere zaagsnelheid dan bij een harde houtsoort. U gebruikt ook een lagere snelheid bij het zagen van korte bochten. Een zaag met regelbare snelheid is verder bruikbaar voor andere materialen, zoals kunststof en metaal.
Er zijn veel machines die het zaagblad een pendelbeweging laten maken. Bij de neergaande (niet-zagende) slag maakt het zaagblad dan een kleine achterwaartse beweging. Daardoor wordt het zaagsel beter gelost, maar over het algemeen wordt de zaagsnede (door het uitbreken van hout aan de bovenkant) wat minder strak. Bij sommige machines is de pendelbeweging regelbaar, dat wil zeggen een kleinere of grotere beweging. Bij het zagen van gebogen vormen moet die pendelbeweging overigens worden uitgeschakeld.
Let bij de koop van een decoupeerzaag ook op de snoerlengte, die voor prettig werken wel 3 m moet zijn. Het langsgeleiderhulpstuk is er om rechte stukken te zagen; kijk of het aan beide kanten van de voetplaat is aan te brengen en wat het bereik daarvan is. Ten slotte zijn nog van belang het gewicht en voor linkshandigen de plaats van de knoppen.
Er zijn enorm veel zaagjes te koop voor decoupeerzagen: voor hout en voor andere materialen, met grove en met fijne vertanding. Voor het zagen van gebogen vormen zijn extra smalle zaagjes te koop, die in een 'korte bocht' minder snel vastlopen. Er zijn zelfs zaagjes die zo zijn vertand dat ze in de neergaande slag zagen, in plaats van in de opgaande. Let op bij het kopen van een zaagje: er zijn een paar systemen voor het vastzetten van de zaagjes, die niet uitwisselbaar zijn.
Bij het werken met een decoupeerzaag kunt u met enige ervaring en aandacht voor het werk gevoel krijgen voor de juiste snelheid waarmee het zaagje het materiaal moet verspanen. De machine moet het werk doen, heet het. Dat betekent dat de machine goed moet werken zonder dat u er overdadige kracht of druk op uitoefent.
Een lang stuk kaarsrecht zagen is met een decoupeerzaag niet gemakkelijk. Daar is een cirkelzaag veel geschikter voor. Maar met een langsgeleiderhulpstuk kunt u een heel eind komen. U kunt er stroken tot circa 20 cm breedte mee afzagen. Prima alternatief is het zagen langs een met lijmklemmen vastgezette lat; dan kunt u elke breedte aan. Zo strak als met een cirkelzaag wordt het echter zelden.
Een hulpmiddel om ronde gaten te zagen met de decoupeerzaag, is de cirkelgeleider. Die werkt als een soort passer.
Voor sommige decoupeerzagen kan een zaagtafel worden aangeschaft. U kunt de machine er ondersteboven in monteren, zodat het zaagje naar boven uitsteekt. U kunt dan met beide handen het te zagen materiaal vasthouden en dit nauwkeurig sturen. De kans op ongelukken is wat groter, doordat u met uw handen dichter in de buurt van het zaagje kunt komen. Kleine werkstukken laten zich op deze manier echter wel gemakkelijker zagen.
Sommige decoupeerzagen zijn voorzien van `autoscroll'. U kunt het zaagje desgewenst zo bevestigen, dat het elke richtingverandering van de machine automatisch volgt, ongeveer zoals een zwenkwieltje onder een bureaustoel. Daarmee kunt u bijvoorbeeld in een schuin vlak een ovaal gat zagen waarvan de randen overal verticaal zijn, zodat een ronde buis er goed in past.