Filterplanten voor de vijver
Welke planten moet ik in de vijver zetten? Er is zoveel keuze in het vijvercentrum en ik weet niet wat te kiezen. Moet ik ook moerasplanten kopen?
Planten in en om vijvers hebben niet alleen een esthetische functie. Naast hun schoonheid hebben ze, nog meer dan gewone tuinplanten, een natuurlijke functie te vervullen. Zorg ervoor dat de volgende vier categorieën van planten in de vijver staan.
Moerasplanten
Deze gebruikt u om het water te reinigen. Met hun vlezige wortels halen ze mineralen uit de bodem. Die mineralen worden omgezet in bladmassa, die u tijdens het najaar of de vroege lente afknipt en op de composthoop kiepert. Daardoor wordt het water minder voedselrijk, en dus ook minder troebel. Wierengroei in voedselarm water komt weinig of niet voor, een heldere vijver is het gelukkige gevolg. U moet voor die moerasplanten een ondiepe zone voorzien, die tot een vierde van het totale vijveroppervlak beslaat. Begin reeds een dag na het vullen van een nieuwe vijver meteen met het aanplanten van moerasplanten. Wacht u langer, dan heeft u de zaak niet helemaal meer in de hand. Afhankelijk van de grootte en de soort is een verschillende plantdiepte aan te bevelen. Maak de moeraszone van uw vijver ongeveer 5o cm diep, en vul de moeraszone daarna op met vijversubstraat (te koop in het vijvercentrum), tot een centimeter of tien onder het oppervlak.
Planten met een drijvend blad.
Planten met drijvende bladeren zijn onmisbaar in de volle zomer. Ze zorgen voor schaduwrijke plekjes in het water, waarvan het vijverleven dankbaar gebruik maakt. Amfibieën en libellen gebruiken ze als zitplaats. Ligt de vijver in de volle zon, plant dan een waterlelie. Waterlelies zijn wel de bekendste van alle drijfbladplanten. Als ze op de vijverbodem in de volle grond staan, is de groei moeilijk in te tomen, maar als u de waterlelie in een plantmandje zet, is haar groei onder controle te houden en zal ze niet te sterk gaan woekeren. Maar een overbodig blad is snel afgesnoeid (er bestaan snoeischaren met een verlengstuk voor dit soort werk). Voor kleinere vijvers bestaan er overigens heel wat dwergsoorten.
Drijvende planten
Deze planten zijn zeer nuttig omdat ze hun voedsel met lange, omlaag hangende wortels rechtstreeks uit het water halen. Met uitzondering van eendekroos (Lemna) mogen ze in geen enkele vijver ontbreken. Drijvende planten, zoals kikkerbeet en krabbescheer, zijn onmisbaar in iedere vijver, hoe klein ook. De krabbescheer is overigens ook een prima zuurstofplant, net zoals heel wat soorten uit de volgende categorie: de ondergedoken waterplanten.
Ondergedoken waterplanten
Veel ondergedoken planten worden ook 'zuurstofplanten' genoemd. Zuurstofplanten geven aan het vijverwater extra zuurstof. U kunt dat zelf nagaan als u een stukje waterpest in een glas water belicht met de felle lichtbundel van een diaprojector. Snel zult u kleine belletjes uit de plant zien komen: dat is zuurstof. Zuurstofplanten maken die in hun bladeren tijdens het proces van de bladgroenverrichting of fotosynthese. Dankzij de door de planten geproduceerde zuurstof kunnen zich in de bodem, in het water of in het substraat zuurstofminnende bacteriën ontwikkelen. Die bacteriën zetten op hun beurt giftige rottingsproducten om in gebruiksklare voedingsstoffen voor de vijverplanten. De vijverplanten werken tijdens hun groeiproces de afvalstoffen uit het water weg. Zuurstofplanten zijn daardoor onmisbaar in een gezond vijvermilieu en garanderen bij de juiste toepassing een heldere vijver. Andere soorten trekken stof aan. Hun blad is steeds overdekt met kleine stofjes. Prima schoonmakers, die ondergedoken waterplanten! Allerlei klein vijvergrut (geef de kinderen een schepnetje en een jampot!) verschuilt zich tussen de onderwaterplanten. Hou er wel rekening mee dat er voldoende open ruimte tussen deze planten moet blijven, dan kunnen de vissen er sierlijk tussendoor zwemmen.