De alternatieven van gloeilampen

Verschenen op 07/09/2014 in de rubriek Geld -> Premies

U heeft het wellicht al gezien of gehoord dat er stilaan minder en minder gewone gloeilampen gebruikt worden of verkrijgbaar zijn.  Dit komt allemaal door een nieuwe richtlijn vanuit de Europese Unie.  Deze richtlijn stelt dat alle energievretende lampen tegen eind 2012 van de markt moeten verdwenen zijn.  Er zijn al een aantal vervangingsproducten, hieronder een opsomming van welke alternatieven mogelijk zijn.

De heldere gloeilamp heeft een levensduur van 1000 branduren en is een van de weinig lichtgevende van allemaal met slechts 15 lumen per watt. De vermogens van deze lampen varieren tussen de 5 en 75 watt met fittingen van E27 en E14.
Deze lampen zijn relatief goedkoop in aanschaf, maar hebben daarbij een laag rendement van 5% van de energie die wordt omgezet naar licht, de rest gaat verloren naar warmte.
De gloeidraad is vooral gevoelig aan trillingen bij gebruik, vandaar enkel maar in vaste toepassingen te gebruiken. Het is wel mogelijk om deze lamp aan een eenvoudig dimsysteem gebruiken wat echter geen verlenging van de levensduur of vermindering in verbruik betekent.

De Eco-halogeenlamp voor netspanning heeft een levensduur van 2000 branduren en heeft iets meer licht dan de heldere gloeilamp, namelijk 22 lumen per watt. De vermogens van de eco-halogeenlampen liggen tussen de 18 en 105 watt, eveneens met E27 of E14 fittingen. Ze besparen ongeveer 30% energie tegenover de gewone gloeilamp, maar daarnaast zijn ze natuurlijk iets duurder in aanschaf.  De gloeidraad van een eco halogeenlamp is eveneens trillingsgevoelig en kan ook aangesloten worden op een eenvoudig dimsysteem.  Ook hier heeft dimming geen effect op een langere levensduur of een lager verbruik.

Een gewone halogeenlamp voor netspanning gaat met zijn 3000 branduren iets langer mee of zijn broertje de eco halogeenlamp en heeft iets meer licht ook (25 lumen per watt).  De vermogens zijn lager en verkrijgbaar in 13, 20 of 30 watt. Het heeft dezelfde fittingen dan de eco halogeenlamp of de gloeilamp maar is wel 50% energiebesparender dan de gloeilamp. Ook hier zit je met een gloeidraad die gevoelig is voor trillingen en ook de lamp kan eenvoudig gedimd worden door een eenvoudig dimsysteem.

Een spaarlamp heeft een aanzienlijk grotere levensduur (6000 tot 12000 branduren).  De levensduur hangt grotendeels af van de kostprijs en kwaliteit van de lamp.
Lichtopbrengst van een spaarlamp is met zijn 70 lumen per watt een van de beste.  Maar daar betaalt u natuurlijk ook iets meer voor.  De spaarlamp heeft zijn naam niet gestolen want hier wordt 70% bespaart tegenover de gloeilamp.  Spaarlampen zijn verkrijgbaar van 8 tot 23 watt met gewone fittingen zoals de gloeilamp (E27 of E14).  Het voordeel van deze lampen is dat ze bijna alle vormen hebben gekregen zoals de gewone gloeilampen, waardoor u over het algemeen altijd een gloeilamp kunt vervangen door een spaarlamp. Spaarlampen kunnen tegen een stootje want ze zijn ongevoelig aan trillingen, maar een nadeel aan deze lampen is dat ze niet direct kunnen gedimd worden. Dimming lukt wel bij de lampen die gemaakt zijn in dimbare uitvoering, let hier echter wel dat je hiervoor niet gelijk welk dim-systeem kan gebruiken.
Spaarlampen kunnen soms echter wat trager starten dan de klassieke gloeilampen omdat ze temperatuursgevoelig zijn.  Op dat moment is er geen volledig rendement ook.  Spaarlampen kunnen in koud of warm licht aangekocht worden.

De ledlampen tenslotte zijn de kampioenen in levensduur met 20 tot 30 000 branduren – dan spreken we hier over de lampjes met wit licht. Ook de lichtopbrengst van 50 lumen per watt is niet gering.  Op dit moment is het maximum vermorgen 9 watt, maar dit wordt wellicht later nog uitgebreid.  Het nadeel van ledlampen is de prijs van aanschaf, maar hiervoor krijg je een energiebesparing van 90% tegenover de gloeilamp wat uiteraard goed is voor ons milieu.  Ook deze lampen zijn niet gevoelig aan trillingen.  De lampen zijn gevoelig aan warmte en geven meer licht in koudere omgevingen. De levensduur daalt echter ook wanneer ze veel in warme omgevingen worden blootgesteld.  Ook hier zijn ledlampen in dimbare uitvoering te verkrijgen wat ook geen verkorting op de levensduur geeft. Het voordeel met de spaarlamp is dat deze direct in werking en volledige lichtsterkte met zich meeebrengt.