Overzicht filterstoffen voor een filter

Verschenen op 16/02/2015 in de rubriek Tuin -> Vijver

Er is een breed scala aan filterstoffen verkrijgbaar en dit kan soms verwarring wekken. In dit deel zullen we de meest gangbare producten bespreken. Daarbij moet u zich ervan bewust blijven dat geen enkel middel voor alle systemen ideaal is. Sommige zijn geschikt om afvalresten tegen te houden, terwijl andere een groot oppervlak hebben waar bacteriën zullen groeien. Het beste is om in één filter verschillende materialen te gebruiken om het effect te optimaliseren.

Grint is een van de goedkoopste filterstoffen. Het heeft een tamelijk groot oppervlak en is toepasbaar voor biologische filtering. Het heeft als nadelen dat het zwaar is, moeilijk schoon te maken is en dat het snel verstopping veroorzaakt. Hierdoor treedt 'kanalisering' op, een term voor een gedeeltelijk verstopte filter waarbij het water door de niet-verstopte delen wordt 'gekanaliseerd'. Hierdoor wordt slechts een deel van de filter gebruikt, waardoor hij minder effectief is. Als u grint gebruikt, moet u het regelmatig losmaken.

Filtermousse wordt op zeer grote schaal toegepast en is verkrijgbaar in verschillende gradaties van dichtheid. Mousse voor vijvers is zeer los van structuur en niet toxisch. Laat u niet in de verleiding brengen een goedkopere variant te kopen, zoals de mousse die voor meubelen wordt gebruikt, omdat deze schadelijke stoffen bevat die giftig zijn voor vissen.
Het oppervlak van filtermousse is aanzienlijk en is makkelijk in het gebruik. Wanneer het wordt bewogen, zoals bij het schoonmaken, heeft het wel de neiging om het vuile water terug in de filter te laten lopen. Ook is het tamelijk duur en het moet om de twee tot drie jaar vervangen worden. Filtermousse kan zowel bij mechanische als bij biologische filtering worden gebruikt. Een minpuntje is dat fijne filtermousse snel verstopt.

Kleigranulaat
Kleikorrels, veel gebruikt in vijverfilters, zijn tot zeer hoge temperaturen verhit geweest. Hierdoor werd een relatief licht en rond filtermateriaal verkregen dat wordt toegepast bij mechanische en hij biologische filtering. De vorm verhindert klontvorming en verzekert een goede doorstroming. Dankzij het tamelijk grote oppervlak is het geschikt als filtermateriaal, met name in filters met één filtermedium. Het is niet eenvoudig om dit materiaal op te ruimen en goed schoon te houden.

Kunststof buizen en ballen zijn enkele van de vele plastic filtermedia. De meeste zijn van het type 'haarroller', dus een plastic buis van 5-6 cm, meestal geribbeld. Het is licht en bij uitstek geschikt als prefilter. De buis houdt grote vaste afvalresten tegen. Dit materiaal is zeer geschikt om in een multichamber te gebruiken, of als eerste of tweede filter.

Filterborstels genieten grote populariteit als mechanische filters, vanwege hun grote doorlaatbaarheid en het vermogen om grote objecten tegen te houden. Daarbij zijn ze eenvoudig schoon te spuiten, doordat ze van de filter kunnen worden afgenomen.
De meeste multichambers gebruiken borstels als eerste mechanische filtering. De prijs van de borstels geeft in de meeste gevallen de kwaliteit ervan aan. Bij degelijke borstels staan de haren dicht bij elkaar en ze voelen stevig aan. Gemiddeld gaan borstels van minder goede kwaliteit één tot maximaal twee seizoenen mee.

Lavasubstraat is een uiterst poreus filtermedium, dat door zijn grote oppervlak uitermate geschikt is voor biologische filtering. Om dit materiaal maximaal te benutten, kunt u het het beste toepassen in een van de laatste filtercompartimenten, waar het water al voorgefilterd is. Dit voorkomt afsluiting. Onthoud dat geen enkel biologisch filtermateriaal met kraanwater mag worden schoongemaakt, maar wel met water uit de vijver. Dit voorkomt aantasting van de filterbacteriën door het chloor in leidingwater.

Filtroc is een gesinterd glaselement met vele duizenden microscopisch kleine holten. (Sintering bestaat uit het tot zeer grote hoogte verhitten van het materiaal zodat die structuur ontstaat.) Het best past men Filtroc toe in een van de laatste delen van de filter. Het is een ideale voedingsbodem voor natuurlijke bacteriën. Het materiaal lijkt duur, maar door zijn volume past in een filter beduidend minder materiaal dan van andere biologische filterstoffen. Om het makkelijker schoon te maken kunt u Filtroc in een net doen.

Filtermatten zijn een flexibel filterelement, gemaakt van vezels met een latex buitenlaag. Door zijn grote oppervlak en ruwheid is het een uitstekend (zij het prijzig) allround filterelement, makkelijk wasbaar. Het gaat meerdere seizoenen mee.

Zeoliet is een stof gemaakt van aluminiumsilicaat, verkrijgbaar in diverse gradaties van fijnmazigheid, variërend van grof tot zeer fijn. Het beste wordt dit materiaal gedurende korte periodes gebruikt om bacteriën te helpen bij de afbraak van ammoniak in een jonge vijver, na een stroomstoring, of nadat er nieuwe vissen in de vijver zijn gelaten. Het voordeel van zeoliet boven actieve koolstof is dat het heroplaadbaar is. Dit doet u door keukenzout in water op te lossen, in een oplossing van 6 gram per liter. Laat zeoliet gedurende 24 uur hierin weken, spoel het af met water, en u kunt het weer terugzetten in de vijver.
Voeg zeoliet nooit toe als u zout als therapie gebruikt, omdat zeoliet door het zout ertoe wordt aangezet ammoniak af te scheiden in de vijver.

Actieve koolstof wordt gebruikt ter versnelling van de stikstofkringloop en om ontkleuring van het vijverwater op te heffen. Koolstof kan ook worden toegepast om resten na een behandeling met chemische stoffen op te ruimen. Actieve koolstof kan geen tweede keer worden geactiveerd; vervang het frequent opdat de in de koolstof geabsorbeerde stoffen niet weer in het water terechtkomen.